Het is lente en ik geniet er enorm van dat de zon weer schijnt. Want zeg nou eerlijk, wat is er nou fijner dan heerlijk in de zon op je paard te stappen voor een ritje door de omgeving. Bovendien is de lente ook het moment dat er overal nieuw leven ontstaat. Als ik hier in de omgeving een rit maak, zie ik overal lammetjes, maar ook merries met veulentjes die voor het eerst naar buiten gaan. Veulentjes die niet weten hoe gek ze moeten doen op die lange dunne stelten. Die vrolijk door de wei huppelen, vaak gevolgd door een zorgzame moeder die precies in de gaten wil houden wat hun kind doet.
Veulens zijn zo leuk! Maar het fokken van een veulentje geeft ook altijd een heleboel zorg aan de eigenaar van de merrie. Wij hebben maar ooit één veulentje gefokt, maar ik moet zeggen dat het heel wat voeten in de aarde had voordat we moeder en kind in de bovengenoemde situatie in het land hadden lopen.
Een iniminie-foto van Vivente als veulentje.
Het begint al met het uitzoeken van een geschikte hengst. Dat hangt vaak ook af van de merrie. Heb je een groot paard of een klein paard, dan moet de hengst in elk geval qua maat bij je merrie passen. En dan is er natuurlijk de aanleg. Wil je een veulen in de springrichting fokken, of juist een veulentje dat het op volwassen leeftijd het tussen de dressuurhekjes goed zal doen. Daarbij moet je natuurlijk ook letten op de aanleg van de merrie. Op een goed springende merrie kies je meestal geen hengst die helemaal in de dressuurrichting is gefokt en andersom. En dan zijn er nog zaken als de minder sterke kanten aan de bouw van je merrie, die je in het veulen wilt verbeteren door een hengst te kiezen die op die punten wel sterk is.
Insemineren
Heb je een hengst gekozen, dan moet je merrie geïnsemineerd worden. Natuurlijk dekken gebeurt volgens mij niet zo heel vaak meer. Daarvoor moet je eerst zeker weten dat een merrie hengstig is. Dat lijkt eenvoudig, maar niet elke merrie laat goed zien dat ze hengstig is. Daar moet een schouwhengst nog de nodige moeite voor doen om zeker te weten dat de merrie klaar is voor de bevruchting. Bij onze merrie was het in elk geval niet zo gemakkelijk te zien. Pas toen ze niet meer heel lelijk deed tegen de schouwhengst, maar er ook niet overdreven veel aandacht voor had, besloten we haar maar een keer op te laten voelen. We zetten de merrie in de trailer en brachten haar naar de hengstenhouder en daar voelde de dierenarts een goed eitje. Dus sperma erbij en daarna weer naar huis.
Dan is het nog afwachten of je merrie ook daadwerkelijk drachtig is, dus een paar weken later gingen we weer terug naar de hengstenhouder om daar te laten bekijken of er ook bevruchting van het eitje had plaatsgevonden. Bij onze merrie bleek dat inderdaad het geval, maar als dat niet zo is, begint het spelletje weer van vooraf aan. Het is ook mogelijk dat er twee eitjes worden bevrucht, maar een tweeling is niet gewenst. Vaak levert dat in een vroeg stadium een abortus op en dus proberen ze er dan meestal één vruchtje af te halen.
Wel of niet drachtig?
Soms moeten er allerlei hulpmiddelen worden toegepast om de merrie zo ver te krijgen dat er bevruchting plaats vindt en dat het vruchtje ook blijft zitten. Want drachtig zijn na een paar weken,
wil nog niet zeggen dat ze dat ook blijft. Een merrie kan het vruchtje nog verliezen als het nog heel klein is. Heel wat merriehouders die veulens fokken hebben wel eens te maken gehad met een merrie waarvan ze zeker wisten dat ze bevrucht was, maar waar geen veulentje van kwam.
Maar als het allemaal goed gaat, dan wordt je merrie dikker. Soms is dat wel heel moeilijk te zien. Zeker als het om een eerste veulentje gaat en de merrie tijdens het begin van de dracht gewoon doorgereden wordt, zoals bij onze merrie. Ik heb in elk geval heel lang getwijfeld of ze wel drachtig was. Pas in de laatste maand groeide ze echt enorm.
En na elf maanden komt het veulen. Nou ja, na ongeveer elf maanden. Liever niet korter. Gelukkig komt dat bijna nooit voor bij paarden, want een te vroeg geboren veulen is vaak zwak. Het kan wel zijn dat de merrie ruim elf maanden draagt en het kan wel uitlopen tot bijna twaalf maanden. Soms gewoon omdat het weer tegen zit. Een merrie kan de geboorte best lang uitstellen. Het blijft van origine natuurlijk een prooidier en ze kan dus zelf min of meer bepalen wanneer het een goed moment is om te bevallen.
Geboorte
Dan kan er bij de geboorte van een veulen nog van alles mis gaan en dus wil je er heel graag bij zijn als je merrie bevalt. Een camera in de stal kan handig zijn om je merrie in de gaten te houden. Want het kan heel snel gaan. Je bent net nog in de stal geweest en leek er nog niks aan de hand en het volgende moment dat je kijkt is het veulen al geboren.
Wij waren er in elk geval bij toen het veulen van onze merrie werd geboren. En toen het voor het eerst overeind probeerde te komen. En echt, het is zo bijzonder! Voor alles is er een eerste keer. Eerste keer melk drinken, eerste keer naar buiten, eerste keer in galop, eerste keer bokken. Het fokken van een veulentje is dus helemaal niet zo eenvoudig, maar ik vond het in elk geval geweldig om het een keer mee te maken.
Ik kijk de laatste weken dus met heel veel plezier naar pasgeboren veulentjes in de wei, alleen al omdat ik weet dat het elke keer weer een klein wondertje is als het allemaal goed is verlopen en er een gezond veulentje is geboren.
Meer lezen van Christine? Bekijk haar pagina >>>